چرا به زنان ستم شداست؟ سرآغاز این جفا کجاست؟ چرا دشمنان حقوق زن اینچنین قاطع می‌خواهند قوانین و آداب و رسومی را که نقش برابری را در جامعه برای زنان نمی‌شناسند پابرجا نگه دارند؟ چه کسانی سود می‌برند؟ چرا نیروهای اجتماعی مبارز توان آن را دارند که به فرودستی زنان پایان دهند؟ و چگونه در […]
چرا به زنان ستم شداست؟ سرآغاز این جفا کجاست؟ چرا دشمنان حقوق زن اینچنین قاطع می‌خواهند قوانین و آداب و رسومی را که نقش برابری را در جامعه برای زنان نمی‌شناسند پابرجا نگه دارند؟ چه کسانی سود می‌برند؟ چرا نیروهای اجتماعی مبارز توان آن را دارند که به فرودستی زنان پایان دهند؟ و چگونه در مبارزه برای آزادی زنان منافع مشترک دارند؟
نویسنده کتاب «آزادی زنان» ریشه‌های اقتصادی و اجتماعی تبعیض بر زنان را از اجتماع بدوی تا دوره سرمایه‌داری جدید می‌کاود.
او در شکلهای نخستین برپایی نهادهای مالکیت خصوصی به تحقیق می‌پردازد و به این نتیجه می‌رسد که ظلم بر زنان، ریشه در رابطه مالکیتی دارد نه رابطه بین دو جنس.
نسل جدیدی از زنان و مردان، امروز به خیابانها می‌ریزند تا از حقوق زنان پشتیبانی کنند….. شیوه‌ای که خانم ایولین رید در پژوهشهای خود به کار برده است با دیگر فمنیستها تفاوت بنیادین دارد.
او از دیدی تاریخی به بازنویسی تاریخ پنهان زنان از پیش از تاریخ تا دوران سرمایه‌داری پیشرفته پرداخته است و در این تحقیق تاریخی به ریشه‌های اقتصادی و اجتماعی و نه زیستی بر جور بر زنان توجه نموده است.
داستان من و کتاب
خاطرم نیست اولین بار اسم کتاب «آزادی زنان» را کی و کجا شنیدم؟ چند ماه پیش بود که گذرم به خیابان انقلاب افتاد و به صرافت افتادم که کتاب را بخرم. سرانجام بعد از چندین جواب رد شنیدن، کتاب را در زیرزمین یک کتابفروشی پیدا کردم.
محتوای کتاب از این لحاظ که به پیشینه تاریخی ستم به زنان در جوامع بشری می‌پرداخت برایم جالب بود. بعد از خواندنش یادداشتی بر آن در پیج اینستاگرامم نوشتم. و به گوشه کتابخانه منتقل‌اش کردم تا خاک بخورد. تا اینکه امروز باز گذر پوست به دباغ‌خانه افتاد. هنگام بازنویسی کتاب تازه متوجه تاثیر آن به تفکراتم شدم.
اینکه ریشه انقیاد بر زنان نه معلول روابط جنسی بلکه بدلیل وابستگی اقتصادی زنان به مردان است. بنابراین برای رها شدن از این ستم نیاز یه ورود به عرصه عمومی و کسب استقلال اقتصادی است.
معرفی کتاب
نام کتاب: آزادی زنان (مسائل، تحلیلها و دیدگاه‌ها) problems of women’s liberation
نویسنده: ایولین رید
مترجم: افشنگ مقصودی
لینک خرید از آمازون
چاپ اول نسخه اصلی: ۱۹۶۹م
چاپ اول نسخه فارسی: ۱۳۹۶
تعداد صفحات: ۲۲۴ صفحه
قطع: شومیز
نشر: گل آذین
قیمت: ۳۵۰۰۰ تومان
بیوگرافی نویسنده
اویلین رید (۱۹۷۵-۱۹۱۹) یک کمونیست و فعال حقوق زنان آمریکایی بود.
رید عضو فعال جنبش آزادی زنان در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، عضو بنیانگذار ائتلاف ملی اقدام به سقط جنین در سال ۱۹۷۱ بود. در این سالها وی در مورد حقوق زنان در شهرهای سراسر ایالات متحده، کانادا، استرالیا، نیوزلند، ژاپن، ایرلند، انگلستان و فرانسه، بحث و گفتگو کرد
رید با الهام از آثار مربوط به زنان و خانواده های فردریش انگلس و الکساندرا کولنتای، نویسنده بسیاری از کتابها در مورد فمینیسم مارکسیستی و منشأ ظلم و ستم زنان و مبارزه برای رهایی آنها است.
برخی از قابل توجه‌ترین آثار رید عبارتند از:
مشکلات رهایی زنان، تکامل زن: آیا سرنوشت زن زیست شناسی است؟ (از قبیله ماتریارچال تا خانواده پدرسالارانه)، سکسیم و علم.
خانم رید کتابش را با نگرشی تاریخی به زنان و خانواده شروع میکند و با توجه به نظر مردم شناسان ما را به این حقیقت رهنمون میکند که اجتماع پیش از تاریخ، جمع‌باور، برابری‌خواه و دموکراتیک بود.
این جوامع بر پایه دو ستون تولید و زایش استوارند، چون زنان هم خلق‌کننده زندگی جدید و هم تولیدکننده نیازها بودند، به رهبری و فرمانروایی جامعه خود رسیدند.
از نظر وی یکی از افسانه های مورد پسند عامه جامعه امریکا (که به نظرم در مورد کشور ما هم صدق میکند) این است که زنان به حکم طبیعت از جنس پست‌ترند، چون کار زادن و پرورش فرزند بر عهده آنهاست…. وقتی این موجود خانگی شد، از نظر اجتماعی “هیچ کس” یا “جنس دوم” به حساب می آید. در حالی که مردان پیشاپیش زندگی اقتصادی، سیاسی و روشنفکری‌اند، جنس برتر به شمار می‌روند.
اما چطور این چرخش تاریخی به ضرر زنان روی داد؟
“زمانی که زنان نهادهای گروهی خود را حفظ می‌کردند نمی‌توانستند آن را نابود کنند (منظور زمان مادرسالاری است). اما با پایدار شدن سیستم مالکیت شخصی، ازدواج، تک‌همسری و خانواده، زنان پراکنده شدند.
پس افسانه سلطه مردانه بر اساس ویژگی زیست‌شناسی، فیزیکی یا روانی برتری مردان بر زنان نبوده است، بلکه همانطور که گفته شد ریشه اقتصادی، اجتماعی یعنی مالکیت انحصاری مردان بر دارایی تازه بدست آمده بود و انتقال آن از خانواده پدرسالاری به مردان نسل بعد رخ داد.
او در انتها پرسش جالبی مطرح کرد: چگونه زنان کنترل سرنوشت خود را از دست دادند و چگونه می‌توانند آنرا دوباره به چنگ آوردند؟ با افزایش ورود به عرصه عمومی و رسیدن به استقلال اقتصادی، که نقطه شروع آزادیهای‌شان است. این روندی بدون بازگشت است که به گسترش آگاهی در لایه‌های جدید زنان می‌انجامد.
سایر کتابهای افشنگ مقصودی
_ آرایش، مد و بهره‌کشی از زنان
_ پدرسالاری: گذار از مادرسالاری به پدر سالاری
_ فمنیسم و زیبایی‌شناسی
_ پدرسالاری
_ برادرسالاری
_ مادرسالاری (زن در گستره تاریخ تکامل)
_ مجموعه تکامل زنان (۳ جلدی)
_ فمنیسم و مردم‌شناسی
_ فمنیسم و مردم‌شناسی (زن در تحلیل و دیدگاههای انسان‌شناختی)
چند جمله طلایی از کتاب
_ در واقع تک‌همسری فقط برای زنان بوده، چون اگر زنی پیمان ازدواج را می‌شکست شوهر یا قانون به سختی او را تنبیه می‌کرد. از همه سو محدود و محاصره شده، زنان به صورت اموال شخصی درآمدند که وظیفه مهم آنان در زندگی خدمت به شوهری بود که آقا و ارباب او بود.
_ جامعه ابتدایی کاملا برابری‌خواه بود. در واقع با رهبری زنان بود که مردان از وضعیت عقب‌افتاده به نقش اجتماعی و فرهنگی بالاتر رسیدند.
_ زنان چیزی کمتر از دگرگونی جهان را نمی‌خواهند.
کتاب در چه زمینه‌ای مرا یاری کرد؟
به عنوان یک پژوهشگر حوزه زنان لازم است که در مورد ریشه‌های نابرابری در جامعه کنکاش کنم. زنان به عنوان نیمی از افراد جامعه از چند وجه مورد تبعیض قرار گرفته‌اند. از یک‌سو قوانین و مقرارت اجتماعی زنان را به سیطره کشانیده است و از سوی دیگر زنان در خانواده تحت انقیاد مردان قرار دارند. برای رهایی از این ستم ضروری است که بنیانهای تاریخی و وقایعی که موجب مستولی شدن مردان بر زنان گردیده است به دقت مورد بررسی قرار گیرد.
کتاب «آزادی زنان» خانم ایولین رید ریشه‌های این ستم را از دیدگاه مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی مورد تتبع قرار داده است. برای رسیدن به این هدف نویسنده کوشیده است که به جنبههای عام و کلی بپردازد. در این راه او به بررسی تاریخی_ اجتماعی و روند تکاملی جوامع بشری را مد نظر قرار داده است که می‌تواند برای جوامع مختلف منجمله کشور ما نیز مورد استفاده قرار گیرد.
با خواندن این کتاب من به روندهای مشابهی که موجب این انقیاد در جامعه ما شده است پی بردم.
در انتها خواندن کتاب را به همه علاقمندان فمنیسم بخصوص حوزه تبعیض جنسیتی و علاقمندان به حوزه زنان پیشنهاد می‌کنم.
